Het Spaanse Hooggerechtshof heeft ingestemd met het behandelen van een baanbrekend beroep dat zal bepalen of eigenaars van appartementen en bungalows op de Canarische Eilanden wettelijk het recht hebben hun eigendommen zelfstandig te verhuren, zonder verplicht te zijn dit te doen via een toeristische exploitatiemaatschappij of receptie.
De zaak vloeit voort uit een uitspraak van het Hooggerechtshof van de Canarische Eilanden (TSJC) van maart 2025, waarin een eigenaar in het Maspalomas Tisalaya-complex (San Bartolomé de Tirajana) werd verboden zijn bungalow verder als vakantiewoning te verhuren.
Het TSJC bevestigde het “principe van eenheidsbeheer” dat is vastgelegd in de toerismewet van de Canarische Eilanden. Dit principe vereist dat alle eigendommen binnen een geregistreerd toeristisch complex gezamenlijk worden geëxploiteerd onder één erkende beheerder, ook wel een exploitatiemaatschappij genoemd.
Volgens het hof beperkt deze regel weliswaar de vrije dienstverlening, maar is zij wettelijk gerechtvaardigd als middel om professioneel beheer en hoge toerismestandaarden te garanderen, en zo een betere bescherming aan consumenten te bieden.
De eigenaar heeft echter beroep aangetekend bij het Hooggerechtshof, stellende dat er geen wettelijke rechtvaardiging bestaat om individuele vakantieverhuur binnen toeristische zones of complexen te verbieden. In het beroep wordt betoogd dat het principe van eenheidsbeheer eigenaars op oneerlijke wijze uitsluit van de markt voor kortetermijnverhuur en in strijd is met Europese en Spaanse wetgeving inzake vrije concurrentie en dienstverlening.
De Administratieve Kamer van het Hooggerechtshof heeft het beroep ontvankelijk verklaard en vastgesteld dat de zaak “objectief juridisch belang heeft voor de vorming van jurisprudentie.” Het hof zal onderzoeken of het principe van eenheidsbeheer in de Toerismewet 7/1995 van de Canarische Eilanden een ongerechtvaardigde beperking vormt op de vrijheid van dienstverlening, of dat het wettelijk gerechtvaardigd is in het algemeen belang.
De rechters zullen daarbij verschillende belangrijke wetsartikelen interpreteren, waaronder artikel 5 van de Spaanse Wet op de Marktintegratie (Wet 20/2013), artikel 3.11 van de Dienstenwet (Wet 17/2009) en EU-richtlijn 123/2006/EG betreffende diensten op de interne markt.
Eigenaarsvereniging noemt beslissing een doorbraak
Het Platform van Getroffenen door de Toerismewet (PALT) verwelkomde de beslissing van het hof en noemde deze “een stap vooruit in het ter discussie stellen van het gebruik van het principe van eenheidsbeheer als middel om legitieme eigenaars te vervolgen.”
“Jarenlang heeft dit principe als een Trojaans paard gefungeerd, waardoor autoriteiten en exploitanten eigenaars het recht konden ontzeggen om hun eigen appartementen en bungalows te beheren of te verhuren,” aldus de groep.
PALT stelt dat het systeem, dat oorspronkelijk bedoeld was om de niet-hotelmatige accommodatiebranche te professionaliseren, tegenwoordig vooral dient om eigendomsrechten te beperken en particuliere eigenaars te dwingen tot collectief beheer, zelfs wanneer hun complex geen actieve exploitant heeft.
“Dit zijn geen hotels,” verklaarde de organisatie. “Het gaat om particulier eigendom, en het model dat eigenaars verplicht hun woningen over te dragen aan één enkele exploitant, heeft zijn langste tijd gehad.”
De uitspraak van het Hooggerechtshof, die naar verwachting een precedent zal scheppen voor duizenden soortgelijke zaken op Gran Canaria, Tenerife, Fuerteventura en Lanzarote, zou het evenwicht tussen eigendomsrechten en toeristische regelgeving op de Canarische Eilanden ingrijpend kunnen herdefiniëren.
Bron: canarianweekly