In het hart van het zuiden van het eiland Gran Canaria, in de gemeente San Bartolomé de Tirajana, strekt zich een agrarisch landschap uit dat generaties lang eer heeft bewezen aan een delicaat en verrukkelijk fruit: de abrikoos van Tunte. Deze plantages, vaak uitgestrekte percelen van 5.000 tot 15.000 vierkante meter, zijn niet alleen een economische motor, maar vormen ook een essentieel onderdeel van de landelijke identiteit van het eiland. Toch wordt de toekomst van deze traditie geconfronteerd met een van de meest urgente bedreigingen van onze tijd: klimaatverandering.
De abrikozenboom, net als veel andere bladverliezende fruitbomen, is een reiziger door de tijd. Hij heeft een periode van winterkou nodig om zijn rusttoestand te doorbreken en een optimale bloei en vruchtzetting te garanderen. Elke variëteit heeft zijn eigen eisen, die variëren tussen 300 en 900 “koude-uren”. De traditionele rassen van Gran Canaria, zoals de geliefde Currot (of Mayero), Canino, Sayeb en Rojo Tardío, hebben tussen de 400 en 750 koude-uren nodig.
Maar het Canarische klimaat verandert. De steeds zachtere winters zijn een directe uitdaging geworden voor het voortbestaan van deze gewassen. De oogst van 2010, na een abnormaal warme winter, was een somber voorteken: de productie van abrikozen kelderde met een dramatische 95%. De symptomen zijn duidelijk voor het geoefende oog: knoppen die zich niet op tijd openen, onregelmatige uitloop en een productiviteit die ernstig wordt aangetast. Bovendien zorgt de vroege komst van abrikozen van het vasteland op de markt voor extra economische druk op de lokale telers, die zien hoe hun verkoopvenster steeds kleiner wordt.
In dit kader hebben wetenschap en samenwerking het roer overgenomen. De Dienst voor Agrarische Voorlichting en Landbouw- en Visserijontwikkeling van het eilandbestuur van Gran Canaria heeft, in nauwe samenwerking met de gemeente San Bartolomé de Tirajana, een baanbrekende proef gestart met nieuwe abrikozenrassen. Het doel is duidelijk: cultivars vinden die weinig koude-uren nodig hebben en bovendien vroeg rijpen, zodat de boeren van Tunte de concurrentie kunnen omzeilen en zich kunnen aanpassen aan de nieuwe klimatologische cyclus.
Sinds 2012 is een perceel van 1.500 vierkante meter in het schilderachtige gebied Manzanilla veranderd in een openluchtlaboratorium. Daar worden binnen het programma van Samenwerkende Boerderijen van het eilandbestuur veelbelovende rassen zoals Flopria, Colorado, Madison, Mambo en Mogador gekweekt en geobserveerd. Dit zijn wat experts "low-chilling" rassen noemen, ontworpen om met minder kou te gedijen. Hun kenmerken zijn ideaal voor de huidige markt: stevige vruchten, met intense kleuren die variëren van rood tot oranje, goede maat, uitstekende smaak en een sterke weerstand tegen hantering.
De eerste vruchten van deze proef geven al aanwijzingen. De aanplant, begonnen in februari 2012 met een strategisch ontwerp om bestuiving te garanderen (vooral van het ras Mogador), leverde zijn eerste oogsten op in mei 2014. En onder hen springt één variëteit eruit: Mogador. Zijn abrikozen, met een goed formaat en een intense oranje kleur met roodachtige accenten, rijpten zelfs eerder dan de traditionele Currot, tot nu toe het vroegst rijpende ras. Flopria daarentegen bleek de laatst rijpende van de experimentele groep te zijn en rijpte begin juni.
Hoewel de eerste gegevens van Mogador veelbelovend zijn — vroege rijping en goede productie — zijn de onderzoekers, zoals C. Brito Alayón van de A.E.A. Arinaga en J. C. Gómez Aranda van de gemeente San Bartolomé de Tirajana, voorzichtig. Ze weten dat agrarische veerkracht een marathon is. Het is nodig om nog minstens een paar jaar te wachten, tot de bomen hun vormingsperiode hebben doorlopen en hun volledige productie bereiken, om definitieve conclusies te kunnen trekken. Ondertussen vecht de Canarische abrikozenboom op de zonnige hellingen van San Bartolomé de Tirajana niet alleen om te overleven; hij transformeert. In deze proef wordt de hoop gezaaid dat innovatie en aanpassing het mogelijk maken dat deze zoete traditie de uitdagingen van een veranderend klimaat overwint, zodat de smaak van de Canarische zomer toekomstige generaties blijft verrukken.
Bron: maspalomas24h