De Canarische Eilanden hebben de afgelopen vier decennia een significante verandering gezien in het patroon van calima's in de archipel. Een nieuwe studie, gepubliceerd in het tijdschrift Heliyon, onthult dat hoewel de frequentie van calima's is afgenomen, hun intensiteit is toegenomen.
Sinds 1980 hebben de eilanden 483 episodes van calima geregistreerd met gemiddeld 24 dagen per jaar beïnvloed door Saharastof en nevel, elk met een gemiddelde duur van 1,8 dagen.
Onderzoekers registreerden calima's wanneer de horizontale zichtbaarheid daalde tot minder dan 10 kilometer op minimaal twee verschillende luchthavens, mits de relatieve luchtvochtigheid onder de 70% was om mist of nevel uit te sluiten. Deze methode maakte een uitgebreide temporele analyse mogelijk met behulp van zichtbaarheidsgegevens van zes luchthavens op de Canarische Eilanden: Lanzarote, Fuerteventura, Gran Canaria, Tenerife (2), en La Palma.
David Suárez, de hoofdauteur van de studie en een afgevaardigde van het Spaanse Meteorologisch Agentschap (AEMET) op de Canarische Eilanden, verduidelijkte dat deze 483 calima's alleen diegene vertegenwoordigen die significant genoeg waren om de vluchtoperaties te beïnvloeden. Bijvoorbeeld, in februari 2020 dwong een ernstige calima tot de tijdelijke sluiting van alle acht luchthavens op de Canarische Eilanden.
De studie introduceerde ook een Dust Adversity Index (DAI) om de ernst van calima's beter te begrijpen. Deze index combineert de vermindering van zichtbaarheid, het getroffen gebied en de duur van de nevel tot een enkele maatstaf.
De gemiddelde DAI was 1,27 voor alle geregistreerde episodes. Hiervan scoorden 466 onder de 5, 13 tussen de 5 en 10, en slechts vier overschreden de 10, inclusief grote gebeurtenissen op 1 maart 1992, 27 december 1988, 17 januari 1983 en 28 januari 2022.
Over de 40-jarige studieperiode is het jaarlijkse gemiddelde van calima-dagen per jaar afgenomen van een minimum van 40 dagen in de vroege jaren 1980 tot minder in de recente jaren. De recentere calima's zijn echter intenser geweest, met de zichtbaarheid die sinds 2010 jaarlijks vaak onder de 7,5 kilometer daalt. De meest intense episodes komen meestal voor in januari en februari, terwijl november de kortste duur kent.
De toenemende intensiteit van calima's wordt gekoppeld aan veranderende weerpatronen. Het Azorenhoog is naar het zuiden verschoven, wat oostelijke winden in Noord-Afrika genereert die leiden tot een significantere intensiteit van stof dat tijdens stormen naar de Canarische Eilanden wordt vervoerd. Dit fenomeen, bekend als het "atmosferisch dipool", kan volgens een studie van de Spaanse Nationale Onderzoeksraad (CSIC) worden veroorzaakt door de opwarming van de aarde.
De bevindingen van Suárez en zijn team benadrukken een trend waarbij calima's minder frequent maar intenser zijn, wat een aanzienlijke impact heeft op de zichtbaarheid en uitdagingen vormt voor luchtverkeer en de volksgezondheid op de Canarische Eilanden.
Bron: canarianweekly.com